De Brusselse diensten voor justitieel welzijnswerk bieden integrale, psychosociale begeleiding aan de familie en naasten van verdachten, veroordeelden of geïnterneerden die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verblijven of zich er willen vestigen.

Deze begeleiding vindt plaats in de lokalen van onze diensten.

Modaliteiten

• Familie en naasten kunnen zowel voor, tijdens, als na de detentie of internering van hun naaste een beroep doen op deze dienstverlening.
• De integrale begeleiding wordt verzekerd door sociaal assistenten en gedeeltelijk door criminologen of juristen, op voorwaarde dat deze profielen beschikbaar zijn.
• Het gaat om een begeleiding op maat: de gespreksthema's, de interventiewijzen en de duur en intensiteit van de begeleiding worden afgestemd op de vragen en de behoeften van de betrokkene.
• De inhoud van de gesprekken is gedekt door het beroepsgeheim: er wordt geen informatie doorgegeven aan actoren uit het gevangeniswezen (gevangenisdirectie, psychosociale dienst, …) noch aan andere personen of instanties.
• De familie en naasten worden soms actief betrokken bij bepaalde aspecten van de begeleiding (bijvoorbeeld inzake de toekomstplanning) van de verdachten, veroordeelden en geïnterneerden waarmee ze verwant zijn, maar enkel met het akkoord van deze laatsten.
• Taalaanbod en telefoontolken: in de informatiefiches van de diensten wordt vermeld in welke talen onze medewerkers de hulpvragers te woord kunnen staan. Bij meerdere diensten bestaat daarnaast ook de mogelijkheid om telefoontolken te organiseren tijdens bepaalde begeleidingsgesprekken.

Interventiedomeinen

Interventiedomeinen die aan bod komen binnen het kader van de integrale begeleiding van familie en naasten van verdachten, veroordeelden en geïnterneerden.

Interventiewijzen

De rol die onze diensten opnemen in dit kader is divers en kan onder meer bestaan uit de volgende interventies.

1. Een luisterend oor en psychosociale ondersteuning

Dit is een belangrijke dimensie in de begeleiding die we bieden. Meer concreet, gaat het om:

• het bieden van een luisterend oor voor gevoelens van angst, onzekerheid, ontgoocheling, onbegrip, kwaadheid,...;
• het bieden van ondersteuning bij moeilijke momenten, zoals de aanvang van de hechtenis of de re-integratie binnen het gezin na de hechtenis.

Opgelet: het gaat hier om een psychosociale ondersteuning, en niet om een psychologische begeleiding. Wanneer onze medewerkers vaststellen dat de betrokkene baat zou kunnen hebben bij opvolging en begeleiding door een psycholoog, verwijzen zij hem of haar door naar een psycholoog binnen of buiten de eigen dienst.

2. Informeren, begeleiden en opvolgen

• Informeren over het verloop van het gerechtelijk onderzoek, het proces, de strafuitvoering en internering, over de rol van de diensten en actoren verbonden aan het gevangeniswezen, over de rol van de justitieassistenten,…
• Begeleiden bij het aanpakken van financiële problemen die ontstaan zijn of verergerd zijn bij de hechtenis van de naaste: hulp bij budgetbeheer, hulp bij de terugbetaling van de burgerlijke partijen, opstarten van een schuldbemiddeling, ...
• Begeleiden van familie en naasten zonder of met een precair verblijfsstatuut bij het bekomen van een verblijfsstatuut (asiel, verblijf om medische redenen, vestiging,…), het verlengen van verblijfsdocumenten, het indienen van een aanvraag tot dringende medische hulp bij het OCMW,… In deze materie doen onze diensten vaak een beroep op de expertise die een van onze diensten voor justitieel welzijnswerk (Sociale Actie van Brussel) heeft opgebouwd in deze materie.

3. Praktische dienstverlening en hulpverlening bij dringende vragen

In dit kader gebeurt het vaak dat onze diensten de rol van tussenpersoon opnemen tussen het familielid of de naaste en de persoon die zich in de gevangenis bevindt.

4. Bijstand bij contacten met diverse actoren en diensten

Deze bijstand neemt verschillende vormen aan:

• administratieve ondersteuning;
• het opnemen van de rol van tussenpersoon en bemiddelaar bij persoonlijke contacten met de advocaat van de betrokkene, het OCMW, de gemeente, het ziekenfonds,...;
• …

5. Onderhouden of versterken van de affectieve relaties

Onze diensten besteden veel aandacht aan het herstellen, bewaren of bevorderen van het contact tussen de familie en naasten (partner, kinderen, ouders) en de persoon die in hechtenis verblijft.

6. Faciliteren van de toegang tot andere bronnen van hulp- en dienstverlening en coördinatie van deze hulp- en dienstverlening

Wanneer de noden van de begeleidde personen meer specifiek zijn, verwijzen we hen door naar andere, meer gespecialiseerde hulp- en dienstverlening (schuldbemiddeling, begeleiding van kinderen en jongeren, ...).

We staan daarbij in voor de maximale afstemming, de samenhang en de coördinatie van de individuele hulp, zorg en dienstverlening rondom de betrokkenen, aangepast aan hun situatie en behoeften. We volgen het geheel op naar continuïteit, doelmatigheid en doeltreffendheid.